Luchtvochtigheid verlagen: 10 tips, hoe u schimmel kunt voorkomen

Te vochtige lucht is niet alleen onaangenaam, maar brengt ook schade toe aan uw gezondheid en uw huis.

In hoeverre heeft een te hoge luchtvochtigheid invloed op ons?

Luchtvochtigheid en temperatuur hebben een direct effect op uw welzijn en uw huis. Te hoge luchtvochtigheid stimuleert de schimmelvorming en voorkomt een aangenaam woonklimaat. 
Allereerst zweten mensen hevig bij hoge luchtvochtigheid, om hun verhoogde lichaamstemperatuur te compenseren. Het zweet verdampt vanwege de vochtige lucht echter langzamer en belemmert de lichaamseigen temperatuurcompensatie.
Er ontstaat een ongezonde bloedsomloop. Door een hoge luchtvochtigheid voelt u zich uitgeput en moe. Een goede nachtrust wordt u echter in dit klimaat niet gegund, het zorgt er juist voor, dat u niet goed meer slaapt. Als gevolg daarvan neemt de uitputting verder toe – u wordt vatbaarder voor infecties.

Schimmel kan op zijn beurt allergieën en erger veroorzaken. De schimmelsporen kunnen ook tot ademhalingsproblemen of astma leiden.
Een hoge luchtvochtigheid stimuleert niet alleen schimmel, maar biedt ook huismijt een gezellig thuis. 60% luchtvochtigheid is voldoende. 
Ook uw huis lijdt. Dit is in eerste instantie zichtbaar door vochtplekken op de muur en loslatend stucwerk. Schimmel verschijnt oppervlakkig en nestelt zich ook in het metselwerk. Dit beschadigt het bouwmateriaal aanzienlijk, want de schimmel “vreet” dit en veroorzaakt zo immense schade.

Factoren, die de lucht vochtig maken

• Ventileren bij hoge luchtvochtigheid buiten
• Koken zonder deksel of afzuigkap
• Badkamerdeur na het douchen open laten staan
• Was in de woonkamer laten drogen
• Teveel vocht inbrengende kamerplanten
• Wasdroger
• Aquarium

De optimale luchtvochtigheid

De luchtvochtigheid is ook altijd afhankelijk van de kamertemperatuur. De optimale luchtvochtigheid bij 20 °C ligt op ca. 50 procent. De buitentemperatuur speelt ook een rol. Hoe kouder het buiten is, hoe lager de optimale luchtvochtigheid. In de zomer is de optimale luchtvochtigheid in de kamer dus hoger.

Houd er ook rekening mee, dat iedere ruimte zijn eigen optimale luchtvochtigheidswaarde heeft. De optimale waarde hangt af, van hoe de ruimte wordt gebruikt. 
In badkamer, keuken en kelder mag de luchtvochtigheid hoger zijn. In deze kamers wordt de luchtvochtigheid regelmatig verhoogd door opstijgende waterdamp – door koken of douchen. Het is hier belangrijk, vaak te ventileren, omdat er anders kans op schimmelvorming is. Kelders zijn van nature koeler en vochtiger – dat mag ook zo blijven, zolang de kelder de 65% niet overschrijdt.
De slaapkamer is ook een luchtvochtigheidshaard, omdat het lichaam tijdens het slapen continu vocht aan de lucht afgeeft. Voorkom dit, door u voor en na het slapen te ventileren

In principe moet de luchtvochtigheid in de woonruimtes als volgt zijn:

Woonkamer 40 – 60 %
Kantoor 40 – 60 %
Slaapkamer 40 – 60 %
Bad 50 – 70 %
Keuken 50 – 60 %
Kelder 50 – 60 % 

Zo meet u de luchtvochtigheid

Om een zo aangenaam mogelijk klimaat te bereiken en indien nodig tegenmaatregelen te nemen, moet u eerst de luchtvochtigheid in uw woning bepalen. 
Het is het makkelijkst, om de luchtvochtigheid met een hygrometer te meten. 
Het apparaat geeft de luchtvochtigheid in procenten aan. Meestal wordt hiervoor de kamertemperatuur weergegeven, omdat deze waarden van elkaar afhankelijk zijn.
Meet ook de buitentemperatuur. Dit is belangrijk, zodat u weet of ventileren op dat moment negatief of positief op de luchtvochtigheid in de ruimte uitpakt.

Plaats of hang de hygrometer zo centraal mogelijk in de ruimte. Let er goed op, dat er zich in de buurt geen verwarming of raam bevindt. Deze zouden de waarden ten onrechte naar boven of onder leiden.

Kijk nu naar bovenstaande tabel en vergelijk deze met de procentuele waarde op de hygrometer.

Ligt de waarde binnen het opgegeven bereik? Heel goed, u hoeft geen tegenmaatregelen te treffen. U moet de waarde echter regelmatig controleren. 
Wordt het bereik overschreden of niet bereikt? Maakt u zich nog geen zorgen. Controleer de waarde over een periode van meerdere dagen. Een eenmalige meting zegt nog niet zo veel.  Blijft de te hoge of de te lage waarde, dan moet u tegenmaatregelen treffen.
In het volgende deel kunt u lezen, hoe u de luchtvochtigheid kunt verlagen. Wilt u de luchtvochtigheid verhogen, dan kunt u ons gelijknamige artikel raadplegen.

Let op: Als de hygrometer in alle kamers dezelfde waarde weergeeft, is er vermoedelijk iets niet goed met het apparaat.

Hoe kunt u de luchtvochtigheid verlagen? 10 tips & huismiddeltjes

1. Huismiddeltjes: Zout en rijst

Plaats kommetjes met zout of rijst in kamers met een te hoge luchtvochtigheid. Deze levensmiddelen nemen het vocht op. U merkt dat deze maatregel werkt, wanneer het zout of de rijst in de kommen klontert. 

Voor een voldoende hoge effectiviteit moeten de kommen en de inhoud regelmatig worden vervangen.

2. Meer verwarmen:

Een andere kortstondige maatregel is zeer eenvoudig, maar helpt alleen inkoude jaargetijden. Draai de verwarming hoger. U weet immers al, dat temperatuur en luchtvochtigheid van elkaar afhankelijk zijn. De warme lucht verlaagt de relatieve luchtvochtigheid. Ook de kans op schimmel daalt.

Op lange termijn komt deze maatregel u echter duur te staan.

3. Goed ventileren

Goed ventileren zorgt voor een aangenaam woonklimaat. Ventileer daarvoor de ruimte meerdere keren per dag kort (5-10 minuten) met het raam helemaal open. Ventileer liever niet bij regen of zeer warme temperaturen. Koude lucht transporteert minder vocht. In principe geldt echter, dat buitenlucht droger is dan de lucht in de kamer. 

Creëer tocht, zodat de droge lucht het ene raam kan binnenkomen en de vochtige lucht het andere raam kan verlaten.

4. Ventilatiesysteem: Raamvouwventilatie of raamventilatie

Kost handmatig ventileren u te veel tijd, , dan kunt u de luchtvochtigheid ook verlagen met een gecontroleerd, automatisch ventilatiesysteem.  Deze raamoplossingen kosten u slechts eenmalig geld, hebben geen elektriciteit nodig en zijn effectief.  Overtollig vocht wordt naar buiten geleid en droge lucht komt de kamer binnen.
Een mogelijkheid is raamvouwventilatie . Deze wordt in de raamvouw gemonteerd en zorgt daar bij gesloten ramen voor een passieve permanente ventilatie.
Een andere mogelijkheid biedt raamventilatie . U kunt nog meer (vochtige ) lucht transporteren. Ze worden in het bovenste profielgebied van het kozijn gemonteerd.

5. Kamerplanten vervangen.

Kamerplanten zorgen voor vocht. Dat betekent echter niet, dat u al uw planten moet verbannen. Controleer eerst, welke planten u al heeft en of deze tot de typische vocht inbrengende planten horen (bijvoorbeeld kamerbamboe). Cactussen, booghennep en aloë Vera zijn voorbeelden van planten, die weinig water nodig hebben en ook weinig water aan hun omgeving afgeven. Soms helpt ook een gelijkmatige verdeling van de planten in uw huis.

6. Elektrische luchtbevochtiger

Elektrische luchtbevochtigers zijn een effectieve maatregel om de luchtvochtigheid te verlagen. U meet de luchtvochtigheid zelf en past deze aan, doordat ze vocht uit de lucht halen. Deze effectiviteit heeft echter ook nadelen, waar u rekening mee moet houden. Elektrische luchtbevochtigers hebben stroom nodig en verhogen dus de kosten. Bovendien hebben de apparaten een zeer lokaal effect en zijn meestal alleen voor een bepaalde woonruimte ontworpen. De apparaten moeten om de paar jaar worden vervangen. Dat leidt tot gevaarlijk afval en is niet erg duurzaam.

7. Wasdroger in de kelder plaatsen.

Deze simpele methode moet als aanvulling op de reeds genoemde maatregelen worden beschouwd. Wasdrogers verhogen de luchtvochtigheid en geven het vocht uit de was af naar buiten. Plaats dit apparaat daarom, indien mogelijk, in de kelder.
Als u geen kelder heeft, kan een aparte kamer wonderen doen.

8. Kort douchen & daarna ventileren

Warm douchen is weliswaar heerlijk, maar leidt ook tot een hoge luchtvochtigheid. Als u geen koude douche wilt nemen, dan moet u het badkamerraam direct na het douchen openen en ventileren, totdat het vocht is verdampt. Houd de badkamerdeur in ieder geval gesloten, anders verspreidt het vocht zich naar de andere kamers.

9. Ruimte laten

Plaats geen zware en grote meubels – bank, kasten, etc. – direct tegen de muur. Als de meubels direct tegen de muur staan, kan de lucht niet circuleren en ontstaat een hoge luchtvochtigheid of condensatie. Dit bevordert op zijn beurt weer de schimmelvorming.

10. Was buiten laten drogen.

Laat uw was indien mogelijk ook bij koelere temperaturen buiten drogen. Als u uw was in de woonkamer droogt, verdampt het vocht en komt het rechtstreeks in uw ruimte terecht. Ook met regen doordrenkte kleding kan beter een tijdje in de badkamer worden gelaten.

Zomer, herfst & winter – luchtvochtigheid volgens de seizoenen

Afhankelijk van het seizoen moet u anders ventileren en zo de luchtvochtigheid verlagen. U moet in ieder geval ventileren, in plaats van het raam gekanteld te laten.

Ventileer in de zomer vroeg en in de avond, wanneer het koeler is. De buitenlucht is nu koeler en droger dan overdag. Vooral in koele kelders moet u nu alleen ventileren, wanneer de buitentemperaturen wat zijn gezakt (ochtend en avond).

In de herfst is de hitte niet het probleem, maar wel de vochtige buitenlucht. Als het de hele dag regent, moet u nu alleen in de ochtend en in de avond ventileren, wanneer de lucht koel is. Heeft u de verwarming al aan, dan moet u deze tijdens het ventileren uitzetten.Ook in de winter moet u slechts kort ventileren – 5-10 minuten en de verwarming daarbij uitzetten. In de winter is de buitenlucht doorgaans door de koude buitentemperatuur zeer droog.